ERKEN BOŞALMA (PREMATÜR EJEKÜLASYON) HAKKINDA HASTALAR İÇİN REHBER

Bu yazı erken boşalma şikayetleri olan erkekler ve cinsel partnerlerinin aydınlatılması amacıyla hazırlanmıştır. 

Prematür ejekülasyon (erken boşalma) erkeğin cinsel partnerinin orgazma ulaşmadan boşalması anlamında kullanılan bir terimdir. Prematür ejekülasyon yaygın olarak görülen bir cinsel problemdir. Sıklığı hakkında net bir oran elde edilemese de her 3 erkekten birinde hayatının bir döneminde erken boşalma problemi ile karşılaşılmaktadır.

ERKEN BOŞALMA SORUNU (PREMATÜR EJEKÜLASYON) Eğer erken boşalma sık olarak yaşanmıyorsa bir problem teşkil etmeyebilir. Eğer aşağıda tarif edilen belirtiler sizde varsa erken boşalma (prematür ejekülasyon) tanısı almanız olasıdır;

Her zaman ya da hemen hemen her zaman bir dakikanın altında boşalmanın gerçekleşmesi.
Boşalmanın cinsel ilişki sırasında hemen hemen hiç bir zaman geciktirilememesi.
Erken boşalma nedeni ile stres ya da hayal kırıklığı yaşanması bu nedenle ilişkiye girilmesinden kaçınılması.

ERKEN BOŞALMA SORUNU (PREMATÜR EJEKÜLASYON) Hem psikolojik hem de biyolojik faktörler erken boşalmanın ortay çıkmasında rol oynuyor olabililirler. Her ne kadar erkekler bu konu hakkında konuşmaktan kaçınsalar da erken boşalma sık görülen bir problemdir ve tedavisi de mümkündür. İlaç tedavileri, seks teknikleri, danışma ya da bunların kombine olarak kullanılması ile sıklıkla erkekler ve cinsel partnerlerinde yüz güldürücü sonuçlar alınabilmektedir.

ERKEN BOŞALMANIN BULGULARI NELERDİR? 

Erken boşalmanın en önemli belirtisi cinsel ilişki sırasında erkeğin penisinin cinsel partnerinin vaginasına girmesinden sonra boşalmanın geciktirilememesi ve bir dakika içinde boşalmanın gerçekleşmesidir. Bu durum sadece cinsel ilişki sırasında değil mastürbasyon sırasında da görülebilmektedir.

ERKEN BOŞALMA NASIL SINIFLANDIRILIR? 

ERKEN BOŞALMA SORUNU (PREMATÜR EJEKÜLASYON) Hayat boyu erken boşalma (Primer Prematür ejekülasyon), bu erken boşalma türünde hastanın ilk cinsel deneyiminden bu yana her zaman ya da hemen hemen her zaman erken boşalma şikayetleri olur.

Kazanılmış erken boşalma (Sekonder Prematür Ejekülasyon), hastanın daha önce erken boşalma problemi olmamasına rağmen sonradan bu durum ortaya çıkmıştır.

Birçok erkek kendilerinde erken boşalma bulgularının olduğunu düşünmelerine rağmen bulguları tıbbi tanı kriterlerine uymayabilir, bu hastalarda doğal değişken erken boşalma durumu da olabilmektedir. Doğal değişken erken boşalmada hastaların erken boşalma periyotları ile birlikte normal sürede boşaldıkları dönemler de söz konusudur.

ERKEN BOŞALMA PROBLEMİ İÇİN NE ZAMAN DOKTORA GÖRÜNMELİYİM? 

ERKEN BOŞALMA SORUNU (PREMATÜR EJEKÜLASYON) Birçok cinsel ilişkiniz sırasında isteğinizden önce erkenden boşalma durumunuz varsa doktorunuz ile temasa geçmenizde fayda vardır. Erken boşalma erkekler arasında yaygın bir problem olmakla birlikte tedavi edilebilir bir durumdur. Her ne kadar hakkında konuşulması hastayı zaman zaman utandırsa da bu durumunuzun utanma duygunuzun tedavinizin önüne geçmesine izin vermemeniz önerilir.

Birçok hasta doktorla temasa geçip erken boşalma şikayetleri hakkında konuştuktan sonra, öncesinde kaygılandıkları kadar sıkıntılı bir durum olmadığını ifade etmektedirler. Örneğin birçok hasta ara ara yaşanan erken boşalma durumlarının normal olduğunu ve bir erkekte penisin vajinaya girdikten sonra ortalama olarak boşalma süresinin 5 dk olduğunu öğrendiklerinde ayrıca rahatlamaktadırlar.

ERKEN BOŞALMANIN SEBEPLERİ NELERDİR? 

Erken boşalmanın kesin sebebi bilinmemektedir. Eskiden bu sorunun sadece psikolojik olduğu düşünülürken artık günümüzde erken boşalma probleminin yalnızca psikolojik nedenlerle oluşmadığı biyolojik ve psikolojik sebeplerin bir arada rol oynayarak kompleks bir etkileşimle bu probleme yol açtığı bilinmektedir.

ERKEN BOŞALMANIN PSİKOLOJİK NEDENLERİ NELERDİR?

Erken boşalmaya neden olabileceği düşünülen psikolojik faktörler aşağıda listelenmiştir;
Cinsel deneyimin erken yaşta başlaması,
Cinsel taciz,cinsel kötüye kullanım,
Kendi vücudundan memnun olmama,
Depresyon,
Erken boşalma kaygısı yaşanması,
Cinsel yakınlaşma ile ilgili suçluluk duygusu hissedilmesi ve bu duygunun cinsel ilişkinin biran önce sonlandırılması gerektiği eğilimini tetiklemesi.
Erken boşalmada rol oynadığı düşünülen diğer faktörler aşağıda açıklanmıştır;
Erektil disfonksiyon (ereksiyon-sertleşme bozuklukları), ereksiyonun sağlanması ya da sürdürülmesi ile ilgili kaygıları olan erkeklerde erken boşalma gelişebilmektedir.

ERKEN BOŞALMA SORUNU (PREMATÜR EJEKÜLASYON) Anksiyete (kaygı bozuklukları), erken boşalma problemleri olan erkeklerin birçoğunda cinsel performans ya da cinsellikle ilgili eşlik eden kaygı problemleri de görülmektedir.

İlişki problemleri, erkeğin daha önceki cinsel partnerleri ile cinsel ilişkilerinde herhangi bir erken boşalma problemi olmamışsa şu an ki mevcut cinsel partneri ile ilgili ilişki problemleri olabilir bu durum da erkekte erken boşalma ile sonuçlanabilmektedir.

ERKEN BOŞALMANIN BİYOLOJİK SEBEPLERİ NELERDİR?

Erken boşalmaya neden olabilen birçok biyolojik sebep tespit edilmiştir. Bunlar aşağıda sıralanmıştır;
Hormon seviyelerinin normal olmaması,
Beyin kimyasallarının (nörotransmitter) düzeylerinin normal olmaması,
İdrar kanalı (üretra) ya da prostatta inflamasyon ya da iltihap olması.

ERKEN BOŞALMA İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?

Erken boşalma riskini arttıran birçok risk faktörü tanımlanmıştır, bunlar aşağıda sıralanmıştır;

ERKEN BOŞALMA SORUNU (PREMATÜR EJEKÜLASYON) Ereksiyon bozuklukları (erektil disfonksiyon), eğer hastanın ereksiyonu sağlama ya da sürdürmede problemleri varsa erken boşalma açısından da risk altında olduğu bilinmektedir. Cinsel ilişki sırasında ereksiyonun kaybedilmesi korkusu erkekte bilinçli olarak ya da bilinçsizce cinsel ilişkide acele edilmesi gerektiği duygusunu oluşturur ve bu durum erken boşalma ile sonuçlanabilir.

Stres, hayatın herhangi bir alanında duygusal ya da zihinsel gerginlikler yaşanması erken boşalma ile sonuçlanabilmektedir. Bu durum hastanın gevşemesine ve cinsel ilişkiye konsantre olmasına engel olabilmektedir.

ERKEN BOŞALMANIN KOMPLİKASYONLARI NELERDİR?

Erken boşalma kişinin yaşamında bazı problemlere yolaçabilmektedir,bunlar aşağıda sıralanmıştır;

Stres ve eşler arasında ilişki problemleri, erken boşalmanın sık görülen olumsuz etkilerinden biri de eşler arasında ilişki ve stres problemlerine yol açmasıdır.

Çocuk sahibi olma (fertilite) konusunda yaşanan problemler, özelikle erken boşalma erkeğin penisi daha cinsel eşinin vajinasına girmeden ortaya çıkıyorsa çiftlerin çocuk sahibi olma konusunda da sorunlar yaşadığı bilinmektedir.

ERKEN BOŞALMA TANISI NASIL KONULUR?

ERKEN BOŞALMA SORUNU (PREMATÜR EJEKÜLASYON) Doktorunuzun seks hayatınız ve tıbbi geçmişiniz ile ilgili sorular sormasının yanında fizik muayene ile cinsel organlarınızı da muayene etmesi gerekebilmektedir. Erken boşalma ile birlikte ereksiyonun sağlanması ve sürdürülmesi ile ilgili eşlik eden problemler varsa doktorunuz kan analizi ile erkeklik hormon düzeyinizin (testosteron) vb. değerlendirilmesini isteyebilir.

Bazı durumlarda doktorunuz ayrıca özellikle cinsel fonksiyon bozuklukları konusunda uzman bir psikiyatrist ile de görüşmenizi önerebilir.

ERKEN BOŞALMANIN TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Erken boşalmada sıkça uygulanan tedavi protokolü, davranış teknikleri, lokal-topikal (bölgesel) olarak kullanılan anestezik ilaçlar ve tıbbi tedaviler kombinasyonlarını içermektedir. Sizin için hangi tedavinin faydalı olacağının tespit edilmesi zaman alabilmektedir. Davranış tedavisinin ilaç tedavisi ile beraber kullanıldığı tedavi protokolleri en etkili çözüm olabilmektedir.

ERKEN BOŞALMA TEDAVİSİNDE DAVRANIŞ TEKNİKLERİ NELERDİR?

Bazı durumlarda erken boşalmanın tedavisinde doktorunuz cinsel ilişkiden bir ya da iki saat öncesinde mastürbasyon yaparak boşalmanızı önerebilir bu sayede cinsel ilişki sırasında boşalmanın geciktirilmesi sağlanabilmektedir. Ayrıca doktorunuz belirli bir süre cinsel ilişkiden kaçınmanızı bu süre zarfında cinsel partnerinizle diğer tür cinsel oyunlar oynayarak cinsel ilişki hakkında üzerinizde hissettiğiniz baskının kalkmasını önerebilir.

ERKEN BOŞALMA SORUNU (PREMATÜR EJEKÜLASYON) Pelvik taban egzersizleri, zayıf pelvik taban kasları boşalmanın geciktirilmemesine sonuç olarak erken boşalmaya neden olabilmektedir. Kegel egzersizleri pelvik tabanı güçlendirirerek bazı hastalarda boşalmanın geciktirilmesine faydalı olabilmektedir. Bu egzersizlerin yapılabilmesi için öncelikle pelvik taban kaslarının tanınması gerekir. İşeme sırasında idrarınızı durdurmanızı sağlayan ya da gaz çıkarma ihtiyacı olduğunda gazı tutmanızı sağlayan kaslar pelvik taban kaslarıdır. İdrarı durdurmayı ve gaz çıkarmayı engelleyen kasların sanki bu duygu varmış gibi düzenli aralıklarla çalıştırılması pelvik taban kaslarını güçlendirir ve boşalmanın geciktirilmesinde katkı sağlayabilir. Bu egzersizleri günün herhangi bir saatinde yatarak ya da oturarak da yapabilirsiniz. Egzersizlerin en uygun yapılma şekli birkaç saniye bu kasları kasıp birkaç saniye gevşetmek ve bunu bir dögü halinde birkaç kez tekrarlamaktır. Pelvik kaslarınız geliştikçe bu egzersizleri otururken, yatarken ya da ayakta gezerken de rahatlıkla yapabilirsiniz. En etkili sonucun alınabilmesi için sadece idrarı durdurmanızı ve gaz çıkarmanızı engelleyen kasların kasılması önerilir. Egzersizleri yaparken nefesinizi tutmayın rahat nefes alıp verin, ayrıca bu egzersiz sırasında karın kaslarınızı ve kalça kaslarınızı da kasmamaya dikkat edin. Her egzersiz sırasında üç kez kasıp gevşetme yapın ve bunu gün içinde en az 10 döngü olacak şekilde devam ettirin.

Ara verme ve sıkma tekniği, doktorunuz erken boşalmanın tedavisinde bir diğer davranış terapisi olan ara verme ve sıkma tekniğini size önerebilir. Bu tedavi protokolünde cinsel ilişki sırasında boşalacağınızı hissettiğiniz anda penisinizi eşinizin vajinasından çıkarıp sizin ya da eşinizin penisin baş kısmını sıkması gerekir. Bu penisi sıkma işlemi boşalma hissi geçene kadar birkaç saniye boyunca devam ettirilmelidir. Ara ver-sık tekniğini cinsel ilişki sırasında ihtiyaç olduğu kadar uygulayabilirsiniz. Bu tekniğin düzenli olarak uygulanması ile zamanla boşalmanın nasıl geciktirilebileceği öğrenilebilmekte ve daha fazla tekniğin uygulanmasına gerek kalmayabilmektedir.

Durdur-başla tekniği, eğer ara ver- sık tekniği rahatsızlık veriyorsa denenebilen bir tekniktir. Durdur-başla tekniğinde boşalma hissi gelince penis vajinadan çıkarılır ve boşalma hissi geçene kadar beklenir.

Prezervatif kullanımı, prezervatif kullanımı penisin duyarlılığını azaltarak boşalmanın geciktirilmesinde etkili olabilmektedir. ‘’Doruk kontrol’’ prezervatfileri içerdikleri benzokain, lidokain gibi lokal anestezikler ve daha kalın lateks yapıları ile boşalmayı geciktirebilmektedirler.

ERKEN BOŞALMANIN TEDAVİSİNDE KULLANILAN BÖLGESEL (TOPİKAL) İLAÇLAR NELERDİR?

ERKEN BOŞALMA SORUNU (PREMATÜR EJEKÜLASYON) Topikal anestezikler, uyuşturucu kremler ya da spreyler içerdikleri benzokain, lidokain ya da prilokain ile bazen erken boşalma tedavisinde tercih edilebilirler. Bu ilaçlar cinsel ilişkiden 10-15 dakika önce penisin duyarlılığının azaltılması amacıyla penise sürülür bu yöntemle boşalma geciktirilebilmektedir.

Her ne kadar topikal anestezikler erken boşalma üzerinde etkili olsalar da bilinen yan etkileri de söz konusudur. Bu ilaçların kullanımında bazı erkekler ve cinsel partnerleri cinsel ilişkiden aldıkların hazzın azaldığını ya da hiç haz alamadıklarını ifade etmektedirler.

ERKEN BOŞALMANIN İLAÇLARLA TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Erken boşalmanın tedavisinde boşalmanın geciktirilmesi amacıyla birçok ilaç kullanılabilmektedir. Antidepresanlar, ağrı kesiciler, ereksiyon sağlayıcı ilaçlar bu amaçla kullanılabilen ilaçlardan bazılarıdır. Bu ilaçlar her gün kullanacağınız ya da ihtiyaç halinde kullanacağınız şekilde tek başına reçete edilebilir ya da diğer tedavi modaliteleri ile beraber kullanmanız da önerilebilir.

Antidepresanlar, bazı depresyon ilaçlarının yan etki olarak boşalmayı geciktirdiği bilinmektedir. Selektif-seratonin geri alım inhibitörleri (SSRI) (escitalopram, sertralin, paroxetin, fluoxetin) boşalmanın geciktirilmesi amacıyla kullanılabilmektedir. Bu grup ilaçların içinde paroxetin’in en etkili olduğu bilinmektedir. İlaçın etkinliğinin başlaması için yaklaşık 10 gün geçmesi gerekir maksimum etkiye ise yaklaşık 2-3 hafta sonra ulaşılır.

ERKEN BOŞALMA SORUNU (PREMATÜR EJEKÜLASYON) Eğer hasta SSRI grubu ilaçlardan fayda görmezse TCA (trisiklik antidepresan) klomopramin (anafranil) reçete edilebilir. Antideprsan ilaçların istenmeyen yan etkileri bulantı, terleme, uyuşukluk ve cinsel istekte azalmadır.

Analjezikler (ağrı kesiciler), Tramadol sıklıkla ağrı tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Yan etki olarak boşalmayı geciktirmektedir. İstenmeyen yan etkileri bulantı, baş ağrısı, uyku hali ve baş dönmesidir. Tramadol eğer SSRI grubu ilaçlardan fayda görülmezse reçete edilebilir. Kesinlikle SSRI grubu ilaçlarla beraber kullanılmamalıdır.

5 fosfodiesteraz enzim inhibitörleri (5-PDEİ) (ereksiyon sağlayıcı ilaçlar), sildenafil, tadalafil, verdanafil gibi ereksiyon bozukluklarında kullanılan ilaçlar erken boşalma üzerinde de etkili olabilmektedirler. İstenmeyen yan etkileri baş ağrısı, yüzde kızarma ve hazımsızlıktır.    5-PDEİ ilaçlar özellikle SSRI grubu ilaçlarla kombine edilirlerse etkinliklikleri daha da artmaktadır.

ERKEN BOŞALMANIN TEDAVİSİNDE GELECEKTE KULLANIMA GİRECEĞİ DÜŞÜNÜLEN İLAÇLAR

Son zamanlarda yapılan çalışmalarda bazı ilaçların erken boşalmanın tedavisinde etkili olabileceği gösterilmiştir. Bu ilaçlar aşağıda listelenmiştir;

Dapoksetin, SSRI grubu bir ilaç olan dapoksetin bir çok ülkede erken boşalmanın ilk basamak tedavisi olarak kullanılmaktadır.
Modafinil, uyku bozuklukları narkolepsi tedavisi için kullanılan bir ilaçtır.
Silodosin, prostat bezi büyüklüğünde kullanılan bir ilaçtır.

ERKEN BOŞALMA TEDAVİSİNDE CİNSEL DANIŞMA

ERKEN BOŞALMA SORUNU (PREMATÜR EJEKÜLASYON) Erken boşalma tedavisinde cinsel danışma, seks terapisi üzerinde uzmanlaşmış bir psikiyatrist ile ilişkiniz ve deneyimleriniz hakkında konuşmanız erken boşalmanın getirdiği stres ve performans anksiyetenizin kırılmasına yardımcı olabilmektedir. Cinsel danışmanın ilaç tedavisi ile kombine edilmesinin erken boşalma problemi çözümünde daha etkili olduğu bilinmektedir. Erken boşalma problemi yaşayan erkeklerde cinsel partneri ile yakınlığın kaybedilmesi, kızgınlık hissedilmesi, utanma hayal kırıklığı ve cinsel partnerden uzaklaşma gibi durumlarda yaşanabilmektedir.

Erken boşalan erkeğin cinsel partnerinde de cinsel yakınlıkla ilgili hayal kırıklıkları yaşanabilmektedir. Erken boşalma eşler arasında tartışmalara ve karşılıklı bağların zayıflamasına neden olabilmektedir. Cinsel problemleriniz hakkında konuşabilme bu hastalığın tedavisinde çok önemli bir adım olabilir. İlişki danışmanı ve seks terapistleri bu tür problemlerin aşılması konusunda size yardımcı olabilirler.

ERKEN BOŞALMA TEDAVİSİNDE ALTERNATİF TIP TEDAVİLERİ

Her ne kadar etkinlikleri net olarak ortaya konulmamış olsa da yoga, meditasyon ve akupunktur günümüzde erken boşalma tedavisinde alternatif tıp teknikleri olarak kullanılmaktadır.